‘Als kind droomde ik dat ik een zwerver van straat redde, in bad stopte, goed schoonboende en dat er dan een prins tevoorschijn kwam. We werden verliefd, kregen een kind en we leefden nog lang en gelukkig. Maar zo gaat het leven helaas niet. Mijn idealistische toekomstbeeld is ruw verstoord toen ik hoorde dat ik het BRCA1-gen heb. Dat zorgt ervoor dat ik grote kans heb op borst- en eierstokkanker.

Mijn moeder heeft drie keer borstkanker gehad, op een gegeven moment werd ontdekt dat het kwam door een gen. Ik was ongeveer 17 toen. Haar arts zei tegen mij: ‘Tot je 25ste hoef je je geen zorgen te maken’, dus ik dacht: prima en parkeerde het onderwerp. Op mijn 27ste dacht ik: nu ben ik mijn kop in het zand aan het steken. Ik ben draagster, maar ik heb er nog invloed op. Ik kan dat gen niet veranderen, maar ik kan wel maatregelen nemen waarmee ik voorkom dat ik ziek word.

Toen ik besloot om hierover een voorstelling te maken, merkte ik dat ik als theatermaker veel meer dingen aandurfde dan als Mira privé. Lange tijd wilde ik zo min mogelijk weten, want hoe meer je weet, hoe meer je hebt om bang voor te zijn. In mijn droom zag ik mezelf zonder borsten, alleen en ongelukkig op de bank zitten. Maar toen ik een jonge vrouw met hetzelfde gen sprak, haar knappe kindjes en leuke man zag, wist ik dat het onzin is.

Ik denk dat ik een zorgelozer en vrijer leven heb als ik mijn borstweefsel laat verwijderen en nieuwe borsten krijg. Niet van mijzelf, dus daar moet ik me mee verzoenen. Aan de andere kant: ik kan op mijn tachtigste nog in bikini met mijn strakke borsten. Ik wil ook die vrolijke kant te zien. Het is een hobbel die ik moet nemen, dan maar met verve.

Ik vind het heel mooi dat we er alle drie een vorm aan geven: mijn vader, Huub van der Lubbe, in zijn liedteksten, mijn moeder, Teuntje Klinkenberg, schreef ‘Methode Coué’, en ik maak nu de voorstelling ‘Maak van je shit een hit’. Zo doe ik er iets positiefs mee in plaats van bij de pakken neer te zitten. Ik ben heel lang gevlucht, nu probeer ik een vechter te worden.

Ik droom ervan dat deze voorstelling lukt en dat ik ’m vaker kan spelen, ook op minder reguliere plekken als ziekenhuizen of inloophuizen. Als actrice kan ik een droomwereld creëren. Dat je met zijn allen afspreekt naar een andere plek te gaan vind ik magisch. Op het podium is het leven ineens heel overzichtelijk, ik voel me vrij en heb alles in de hand.

Het is ook mijn droom om moeder te worden. Ik wil geen embryo-selectie. Dat klinkt hard, maar ik grijp al op zo veel manieren medisch in het leven in dat ik graag op een natuurlijke manier zwanger wil raken. De kwaliteit van leven, zelfs met dit gen, vind ik even hoog als voor ‘normale’ mensen en de medische vooruitgang gaat zo snel. Als mijn ouders dit hadden geweten, was ik er misschien niet geweest.’

Mira van der Lubbe is actrice en theatermaakster. In 2017 was haar voorstelling ‘Maak van je shit een hit’ te zien op de Parade.

Rinske Wels