Waar droom je ’s nachts over? Bekende en onbekende mensen is die vraag gesteld in de rubriek ‘Ik heb een droom’ in dagblad Trouw. Ook dromen over wat ze hopen te bereiken in het leven komen ter sprake, maar de gesprekken gaan in de eerste plaats over de reis naar dromenland. Dat parallelle universum zonder grenzen waar je kan vliegen, overleden dierbaren terugziet, over voorspellende gaven beschikt of inzicht krijgt in hoe je een probleem moet aanpakken dat overdag onoplosbaar lijkt.
Soms zijn het lucide dromen en besef je dat je iets al eerder hebt gedroomd. Soms bevind je je in een verontrustende wereld waar niets herkenbaar is en andere regels en wetten gelden. Tastend en struikelend zoek je je weg, achtervolgd door demonen en spookbeelden. Daar sta je plotseling op het podium: naakt en onbeschermd terwijl iedereen naar je kijkt; je moet onvoorbereid eindexamen doen; of je bent in een huis zonder ramen en deuren.
Wat betekenen deze, nu eens intense en dan weer vluchtige, beelden? Bevatten ze belangrijke boodschappen, zijn het dagresten die verwerkt worden, angsten en onzekerheden die naar boven komen? Of moeten we niet naar verklaringen zoeken, zoals iemand zei, en zijn dromen ‘willekeurige gedachten waarvan je, vlak voor het ontwaken, met een soort superverbeelding een verhaal maakt’? Hoe dan ook, we dromen allemaal – ook zij die zeggen nooit te dromen of zich er niets van herinneren omdat de beelden verdampen bij het wakker worden. Alles bij elkaar opgeteld droom je vijf jaar van je leven, vijf jaar die je in feite weggooit als je geen aandacht besteedt aan het nachtbestaan.
De geïnterviewden zijn daartoe wel bereid en bieden een kijkje in hun binnenwereld. Persoonlijk en intiem. Die kwetsbaarheid, én de raadselachtige wereld van ons onderbewuste, weet Jörgen Caris prachtig te vangen in zijn portretten in zwart-wit. Ze illustreren als het ware een intrigerende vraag die een geïnterviewde opwerpt: Wie ben ik: degene die wakker is en elk verhaal naar zijn hand zet, of degene die slaapt en de grip volledig kwijtraakt?
(Noor Hellmann)
In Kunsthal Hof 88 in Almelo is vanaf 4 september tot en met 30 oktober 2022 een selectie portretten te zien uit de rubriek 'Ik heb een droom' die gedurende acht jaar wekelijks in dagblad Trouw verscheen. De bijbehorende teksten zijn te lezen door te klikken op de foto's.
